Thursday 15 January
Ventilator Cinema // 20:00 // € 5
Amsterdams Stadsjournaal – activistische films 1974 – 1984
Genre: Film screening and Q&A
Line up: Barbara den Uyl, Annette Apon
Open: 20:00 - 23:00 hrs
Tickets: € 5 / €2,50 (met Stadspas)

Amsterdam Alternative x Amsterdams Stadsarchief presenteren deze avond twee Amsterdamse Stadsjournaal films en de filmmakers Barbara den Uyl en Annette Apon. Zij gaan na de films met het publiek in gesprek over de films.

Het Amsterdams Stadsjournaal (ASJ) was een filmcollectief actief van 1974 tot 1984, dat 36 activistische films maakte over maatschappelijke misstanden zoals woningnood, arbeidsomstandigheden en sociale ongelijkheid. De films waren bedoeld om te informeren en activeren, niet om te entertainen. Ze werden vaak buiten reguliere bioscopen vertoond en richtten zich op specifieke doelgroepen zoals arbeiders, scholieren en migranten. Samen met deze groepen analyseerde het ASJ problemen en maakte films om hen tot actie aan te zetten. Begeleiding, zoals inleidingen en discussies, was een essentieel onderdeel van de vertoningen.

Van 11 oktober 2025 tot 8 maart 2026 organiseert het Stadsarchief Amsterdam een tentoonstelling over het ASJ, met filmfragmenten, foto’s en archiefstukken. Tijdens deze periode worden ook veel films vertoond.
Eye Filmmuseum digitaliseert en restaureert de films.  
De tentoonstelling sluit af met werk van hedendaagse collectieven zoals OT301, De Transketeers en Verdedig Noord. Deze organisaties combineren kunst, activisme en diversiteit om maatschappelijke verandering te bevorderen.

Films:

ASJ 28 - Chaos in de rechtsstaat (Barbara den Uyl) 1981, kleur (61 min)
In de jaren tachtig kende Amsterdam sociale onrust door ernstige woningnood, wat leidde tot de opkomst van de kraakbeweging. Deze beweging, begonnen als oplossing voor leegstand, groeide uit tot een conflict tussen krakers, vastgoedeigenaren en de overheid, die hard optrad. De documentaire Chaos in de rechtsstaat van Barbara den Uyl biedt een intiem beeld van de kraakbeweging via Huize Chaos, een gekraakt pand in de Sarphatistraat. Het toont het dagelijks leven van jonge bewoners en hun confrontaties met politie, ME en politieke druk. De film is het eerste deel van een drieluik, gevolgd door Waar de ratten koning zijn (1985) en In naam der wet (1987), over de dood van kraker Hans Kok. Cameraman Theo van de Sande leverde indrukwekkend werk, waarvoor hij meerdere Gouden Kalveren ontving. De documentaire schetst een indringend beeld van een turbulente periode in Amsterdam.

ASJ 23 - Politiewerk (Annette Apon & Barbara den Uyl) 1979, kleur (45 min)
Filmmaker Barbara den Uyl’s  eerste twee films, Politiewerk en Chaos in de rechtsstaat, behandelen thema’s als burgerlijk protest en de grenzen van de rechtsstaat. Politiewerk, gemaakt met Annette Apon, biedt een gelaagd portret van de Amsterdamse politie, met aandacht voor etnisch profileren, wijkagenten, vrouwen bij de politie en politiegeweld, zoals bij ontruimingen in de Kinkerbuurt. De film bekritiseert de invloed van de heersende klasse op de politie en gebruikt ironische muziek en humoristische scènes om zijn boodschap te versterken.